په دې وروستیو کې له ایران او پاکستان څخه یو شمېر افغان کډوال بیرته خپل هېواد ته راستانه شوي دي. دا کډوال چې د سختو شرایطو او ستونزو له امله اړ شوي چې بېرته خپل وطن ته راستانه شي، اوس جدي پاملرنې او بېړنیو مرستو ته اړتیا لري. د ژمي د موسم له پیل سره، د دې کډوالو لپاره د سرپناه، تودوخې او خوراکي توکو برابرول یو اساسي انساني مکلفیت دی.
افغان سرپرست حکومت باید په دې برخه کې عاجل ګامونه پورته کړي او د اړوندو ادارو له لارې د راستنو شوو کډوالو د وضعیت ارزونه وکړي. دا ارزونه باید په ژوره توګه ترسره شي څو د دوی لومړنۍ اړتیاوې په دقیقه توګه مشخصې شي. په ځانګړي ډول، باید د استوګنې لپاره موقتي کمپونه جوړ شي، طبي خدمات چمتو شي او اړین خوراکي توکي او جامې په وخت او موثره توګه ووېشل شي.
د کډوالو په چارو کې نړیوال ملاتړ کوونکي سازمانونه هم باید د افغان کډوالو د وضعیت د ښه کېدو لپاره خپل مکلفیتونه په فعاله توګه ترسره کړي. دا سازمانونه کولی شي د بشري مرستو د چمتو کولو، د اړوندو سرچینو د همغږۍ او د نړیوالو مرسته کوونکو هېوادونو د ملاتړ د جلبولو له لارې د کډوالو د ژوند شرایط ښه کړي.
د ژمي د سړو شپو او ورځو په راتګ سره، که چیرې په وخت او مناسب اقدامات ترسره نه شي، نو د کډوالو وضعیت به لا پسې خراب شي او بشري ناورین به رامنځته شي. دا یو ملي او نړیوال مسؤلیت دی چې د دغه مظلومې طبقې ژوند ته جدي پاملرنه وشي.
د کډوالو ستونزې یوازې د لنډمهالو مرستو په برابرولو سره نه حل کېږي. دایمي او اوږدمهاله حل لارې ته اړتیا ده. افغان سرپرست حکومت باید د راستنو شوو کډوالو د بیا ځای پر ځای کولو لپاره دایمي کورونه، د کار فرصتونه او د زده کړې اسانتیاوې برابرې کړي. دا به نه یوازې د کډوالو د ژوند کیفیت ښه کړي، بلکې د ټولنې په اقتصادي او ټولنیز پرمختګ کې به هم مرسته وکړي.
په پای کې، دا د ټولو اړوندو اړخونو ګډ مسؤلیت دی چې د راستنو شوو کډوالو وضعیت ته بېړنۍ او دایمي پاملرنه وکړي. دغه انسانانو د خپلو کورونو او وطن د پرېښودو سختۍ تجربه کړي او اوس د یو نوي ژوند د پیل لپاره د مرستې او ملاتړ غوښتونکي دي. د نړیوالو مرستندویو سازمانونو، افغان سرپرست حکومت او خصوصي سکتور ترمنځ یوه همغږي او ګډه هڅه کولی شي چې د دې کډوالو راتلونکی روښانه او باعزته کړي.
همدارنګه، د کډوالو لپاره د ښوونې او روزنې اسانتیاوې او د مهارتونو روزنیز پروګرامونه باید ژر تر ژره پیل شي، څو دوی وکولی شي د خپل کور او ژوند په بیا رغونه کې پخپله ونډه واخلي.