د چين د دولت رئيس شي جين پينګ د مارچ په اوومه نېټه، د ۱۳م ملي ولسي کانګرس په څلورمه غونډه کې د داخلي مغولستان پلاوي د بحث په ناسته کې وويل، چې موږ بايد پاکې اوبه او شنه غرونه د طلايي او نقره يي غرونو په څېر وبولو او بايد پر همدې مفکورې ټينګار وکړو، ايکولوژيکي چاپيريال ته بايد لومړيتوب ورکړو او د شين پرمختګ لاره بايد تعقيب کړو، د ايکولوژيکي چاپېريال د ساتنې او ترميم پروژې بايد ښې او سمې ترسره کړو، د ايکولوژيکي سيستم ساتنه بايد ګړندۍ او د ايکولوژيکي سيستم ثبات او پايښت بايد پياوړی کړو.
لنډ ويلی شو، چې بشر ” پاکو اوبو او شنو غرونو” ته اړتيا لري، نو مونږ ټول بايد د اوبو سرچينو او ونو ساتنې او د نيالګيو کېنولو ته ځانګړې پاملرنه وکړو. د ايکولوژيکي او شين چاپېريال د ساتلو لپاره اړ يو، چې ډېر نيالګي کېنوو.
چينايانو په لرغونې زمانه کې د چينګ مينګ فيسټيوال په شاوخوا ورځو کې يعنې هر کال د اپريل په پيل کې د نيالګيو کېنولو دود درلود. چيني پوهانو په ۱۹۱۵ کال کې د نيالګيو کېنولو د ځانګړې ورځې وړانديز کړی و، خو په دغه هيواد کې په ۱۹۷۹ کال کې د مارچ ۱۲مه د نيالګيو کېنولو ملي ورځ په توګه وټاکل شوه.
د چين دولت د ۱۹۸۲ کال د فبرورۍ په ۲۷مه نېټه حکم وکړ، چې هر چيني وګړی، چې يوولس کلنۍ ته رسيدلی وي، شرايطو ته په کتو مکلف دی، چې په کال کې له ۳ څخه تر ۵ پورې نيالګي کېنوي او ساتنه يې وکړي.
د چين دولت له يا حکم سره سم، اوس هر کال په ټول چين کې د نيالګيو کېنولو فعاليت ترسره کيږي. له شمېرنې سره سم، د چين دولتي مشرانو او ملکي وګړو له ۱۹۸۲م کال راهيسې په رضاکارانه توګه نيالګي کينولي، چې شمېر يې کابو ۴۹ مليارډو او ۲۰۰ ميليونو ته رسيږي.
د چين د کمونېست ګوند مشر او د هېواد لوی رهبر شي جين پينګ د نيالګيو کېنولو چارو ته په درنه سترګه ګوري او هر کال د نيالګيو کېنولو فعاليت کې برخه اخلي. شي جين پينګ د ۲۰۲۰ کال د اپرېل په ۳مه نېټه د بېجينګ ښار په دا شينګ سيمه کې د عامو خلکو د نيالګيو کېنولو فعاليت کې ګډون وکړ او ويې ويل، چې د ونو کېنولو په ټولنيز فعاليت کې زموږ برخه اخيستنه، نه يوازې دا چې په واقعي کړنو سره د اقتصادي او ټولنيزو چارو د اعاده کېدو هڅونه کوو، بلکې خپل چاپېريال او طبيعت ساتو، درناوی یې کوو او پر همدغو چارو ټينګار کوو.
د چين بېلا بېلې دولتي ادارې، شرکتونه، مختلفې ټولنې، پوهنتونونه، منځني او لومړني ښوونځي د هر کال په پسرلي کې خپل پرسونل تنظيموي او د نيالګيو کېنولو فعاليت کې ګډون کوي.
په چين کې اوس انټرنېټي ټېکنالوژۍ چټکه پراختيا موندلې ده، نو له دې وروستيو کلونو راهيسې په دغه هېواد کې د انټرنېټ له لارې د ونو کېنولو بېلابېل فعاليتونه ډېر مروج شوي دي او انټرنېټ کاروونکي کولی شي، د ګرځنده ټليفون د ځانګړي اپليټ (Applet) له لارې د نيالګيو کېنولو کې مالي مرسته وکړي او د ګرځنده ټليفون له لارې وخت په وخت د ونو حالات وڅاري.
په چين کې د نيالګيو کېنولو ورځ په ۱۹۷۹ کال کې ټاکل شوې، له هغه وخت راهيسې ۴۲ کاله تېر شوي او ټول خلک هر کال ونې کېنوي او پايلې يې ترلاسه کړې دي. د تېرې پېړۍ د ۷مې لسيزې په پيل کې، په چين کې پر ځنګلونو د پوښل شوې ځمکې انډول ۱۲ اعشاريه ۷ سلنه و او دا په ۲۰۱۸ کال کې ۲۲ اعشاريه ۹۶سلنې ته لوړ شو. اوس د چين ۲۲۰ ميليونه هکتاره ځمکه پر ځنګلونو پوښل شوې، چې دا په نړۍ کې لومړی مقام نيسي.
۲۰۲۱ کال د چين د اقتصادي او ټولنيز پرمختګ د ۱۴م پېنځه کلن پلان لومړی کال دی. د دغه پلان په مسوده کې وړانديز شوی، چې د ايکولوژيکي تمدن په جوړولو کې دې نوی پرمختګ ترلاسه او د ځنګلونو د پوښښ کچه دې ۲۴ اعشاريه ۱ سلنې ته لوړه شي، د ايکولوژيکي چاپېريال د جوړولو لپاره دې دوامدارې هڅې وشي، د ايکلوژيکي چاپيريال د خونديتوب دېوال دې لا مضبوط او کلک شي او د ښاريانو او بزګرانو ژوند ته دې ځانګړې پاملرنه وشي.
ملګري ملتونه وايي، چې د ځنګلونو، ايکولوژيکي توازن او دوامدار پرمختګ د ساتنې او د چاپيريال د ښه والي لپاره د افغانستان په ګډون د نړۍ څه د پاسه۵۰ هېوادونو د نيالګيو کېنولو ځانګړې ورځې ټاکلې دي.
افغان حکومت د هجري شمسي جنترۍ له مخې د هر کال د کب ۲۰ مه نېټه د نيالګيو کېنولو ملي ورځ ټاکلې ده. د دغه هېواد په کونړ او نورستان ولايتونو کې پراخ او ګڼ ځنګلونه شته، خو د دغه هيواد په لوېديځ، جنوب او شمال کې لږ بارانونه کيږي، کله کله په دغو سيمو کې وچکالي وي او دښتتې شاړې پرتې وي، نو د نيالګيو کېنول يوه ملي واجيبه ده، افغان حکومت يې کلک ملاتړ کوي.
افغان ملګرو! پسرلی را روان دی، راځئ نيالګي کېنوو او خپل چاپيريال شين او سرسبز کړو!